30. december 2011

Rullupylsa

Hendan rullupylsan liggur ikki nógvar dagar í køliskápinum hjá okkum, hon er populer hjá ungum og eldri. Hon er løtt og skjót at gera til.

Tað er so lætt at keypa pálegg í flísum, men heimagjørt smakkar 10 ferðir betri. Pengapungurin hevur eisini gott av, at man ger ein eyka innsats. Hygg at kiloprísinum til rullupylsu í flísum, tað er ikki fyri sartar sálir. Tú fært hesar góðu íslendsku síðirnar nærum allastaðni, 2 í einum pakka fyri uml. 28 kr. Kryddaríðir og leykur kostar ikki tað stóra. Einasta íløgan tú skalt gera er í eina 1,5 liturs sodavatnsfløsku og rullupylsunet. Tað fær man í keypsamtøkuni og Miklagarði.

2 lambssíðir
1 - 2 leykir, smáttkarvaður
2 fed hvítleyk, smáttkarvaður
1 tsk turkað salvie
1 tsk turkað timian
salt og pipar
5 bløð husblas

ein avskorin 1,5 liturs fløska
rullupylsunet - man plagar at fáa 1 metur, tú brúkar uml. 1/3. So goymur tú bara til næstu ferð.

Sker beinini úr síðunum. Legg knívin flatan og sker varðliga, lyft beinini upp so hvørt. Síðan er tunn og tað er lætt at skera hol á. Royn at sleppa undan at skera hol á.

Legg síðurnar við síðuna av hvørjari aðrari. Byrja við at salta, hemmiligheitin til eina góða rullupyslu liggur í saltingini. Brúka fínt salt. Salta til tú heldur at nú er nokk og salta so eitt sindur afturat. Rullupylsa krevur nógv salt og hon verður keðilig, um hon hevur fingið ov lítið salt. Mal ríkiligt av pipari yvir. Um tú enn ikki hevur eina piparkvørn, so fær og keyp eina beinanvegin. Tað er klassamunur á nýmalnum pipari og liðugtmalnum í posa. Bara lukturin. Stroyð síðani salvie og timian á og síðani leyk og hvítleyk. Legg husblas omaná. Lambssíðurnar er rættiliga soltnar, av ti at har er lítið feitt til at halda tær saman, má husblas í. Legg síðurnar omaná hvørja aðra og rulla fast saman.

Sker botn og topp av eini 1,5 liturs fløsku, so bara tað breiðasta er eftir. hála rullupylsunetið upp á fløskuna. Tað kann vera eitt sindur tvørligt, men man finnur skjótt ein teknik, við at halda um við báðum hondum og smoyggja uppá. Lat ein snipp hanga fyri annan endan.

Nú kemur cirkusnummari. Legg rullupylsuna inn gjøgnum "tóma"  endan av fløskuni, vend henni eitt sindur uppeftir og lat rullupylsuna glíða oman í neti. Tak  um endan í netinum og hála ígjøgnum. Klipp netið av soleiðis at tað er langt nokk til at binda ein knút. Hokus, pokus - rullupylsan er klár at kóka.

Kóka pulsuna í saltaðum løði í 1 tíma og 10 minuttir. Sløkk undir grýtuni, tak lokið av og lat hana liggja í grýtuni til løðurin er so kaldur, at tú kanst koyra hondina niðurí. Legg pylsuna undir press. Hevur tú ikki eina rullupylsupressu, kannst tú leggja hana í eina kakuform og leggja ein annan form omaná, sum tú fyllur við mjólkapakkum, sukurpakkum og líknanda. Tá pylsan er heilt køld, er hon klár.

Vælgagnist.

15. december 2011

Sós við høsnarunga


Hetta er raðfestingin til hendan sunnudagsdøgverðan. Hvussu fær man eina geniala sós og saftigan høsnaunga afturvið. Tað er - ok - nokkso gamaldags matur, men kvalitetur og eitt stórt hit hjá børnunum. Tað einasta ósunna við døgverðanum er, at vit ótu ov nógv. So tað var gott at tað var sunnudagur.





Tú skalt helst brúka eina grýtu við loki sum kann fara inn í ovnin. Ver varin við plastikloki tað kann smelta. Brúka annars eina steikisúgv, men  ger tær ómak at fáa alla saft og kraft frá steikingini við frá pannuni.


1 høsnarungi 1300 gr. ella meira
uml. 8 gularøtir
½ sellarírót
4 leykir
3 - 4 fed hvítleyk
frískt timian ella eitt drúss av turrari (spell at man ikki kann fáa frysta)
1 appelsin skorin í 4 - 6 stór petti
2 spsk av mjøli
½ litur av høsnarungaboullion
½ pakka av matgerðarróma frá MBM



Høsnarungin verður saltaður innan og uttan.
Legg 2 pettir av appelsin og eitt sindur av kryddurturm inn í høsnarungan.
Snøra høsnarungan, tað kann man gera soleiðis.


Sker grønmeti í stórar bitar. Karva hvítleykin groft.
Brúnka høsnarungan á øllum síðum í grýtuni í rapsolju og eitt sindur av smør. Tak hann upp og steik grønmeti eina løtu í grýtuni. Koyr appelsin,  mjøl og kryddurtir í grýtuna, blanda saman, stoyt boullion í og legg høsnarungan omaná. Legg lokið á og set í heitan bakarovn, 185 gradir hitaluft í ein tíma. Brúka tú steikisúgv, kóka so pannuna av við boullion'inum, áðrenn tú stoytir tað í.

Tá steikitíðin er liðug, leggur tú høsnarungan til viks og dekkar hann til við staniol. Ger tað sama við grønmeti til at hava afturvið. Síla soðið og kókað tað eitt sindur inn saman við rómanum. Er sósin ov tunn, kannst tú javna hana við mjøli, sum tú rørir við eitt sindur av sósini - bara eitt sindur, tað skal vera tjúkt, annars klumpar javningin. Smakka til og lita hana brúna. Og so er hon klár, ein góð sunnudagssós.

Dámar tú  ikki appelsinsmakkin, kanst tú bara gera tað uttan og smakka sósina til við onkrum súrligum, ljósan edik ella sitrónsaft, 1 - 2 spsk.

Vit høvdu ovnsteikt epli afturvið. Stór epli sum eru flust og skorin í helvt uppá langs. Pensla við olivenolju og salta. Set tey í eitt eldfast fat í ovnin samanvið høsnarunganum í 45 minuttir.

Vælgagnist.

13. december 2011

Karrysild

At sita rundan um eitt gott náttverðaborð, kann ikki yvirmetast. Eg meini ikki sjálvtøkuborð, men eitt rættiligt dekkað borð, har man kann práta og eta í frið náðum. Eitt sjálvtøkuborð kann blíva nokkso stressað og man fær ikki frið til at njóta. Man sær matin standa frammanfyri sær og man nýtist ikki fylla tallerkin, so alt verður blandað saman. Ein viðskera í senn, legg til merkis smakkin og njót matin. Her er ein frísklig sildasalat til náttverðaborðið



1 spann av marineraðari sild (800g/400g)
1 ílat av súrróma 18% frá MBM  (fantastiska MBM, sum hevur so nógv hágóðsku produktir)
2 spsk mayonaise
½ tsk sukur
½ - 1 tsk av karry (smag og behag, smakka teg fram)
2 lítil ella 1 stórt súrepli
2 spsk kapers
2 harkókaði egg
1 purra
salt og pipar

Rør fyrst súrróma, mayonaise, karry og sukur saman, og lat tað standa og trekkja meðan tú gert restina til. Sker puruna fyrst í helvt eftir longdini og síðan aftur í fjóðringar. Karva síðan í lítlar bita. Eg átti bara ½ purru, so eg koyrdi ½ reyðleyk í afturat, tað riggar fínt. Flys og rív súrepli groft. Karva eggi í grovar bitar. Tað kann blíva nokkso svansut at karva egg, so eg plagi at brúka eggjaskerarin. Sker fyrst eggi í flísar, vend so egginum 90 gradir og sker aftur og hokus pokus, nú er eggi í passaligum bitum. Um sildin er heil fløk, sker tað so í munnbitar. Turka sildina eitt sindur, um hon er vát, verður dressingin ov flótandi. Rør alt saman og smakka til við salt og pipar.

Vælgagnist

8. december 2011

Langtíðarstokt lambasteik

á veg inn í ovnin

Klassikur sunnudagsdøgverði við einum eyka "pifti".

Dovnir sunnudagar, tá man hevur tíð til at døgverðin er ávegis í fleiri tímar og  tíð til at sita til borðs og njóta matin. Man kann eta ov nógv, sjálvt um tað ikki er politisk korrekt, tí sofan stendur beint við síðuna av. Og tá man hevur ligið eina løtu er tíðin komin til kaffi og dessert.


Mær dámar betri lambsbógv enn lambskjógv. Bæði smakka væl, men bógvur er saftigari og lættari av fáa góður. Keypsamtøkan hevur av og á nakrar íslendska lambsbøgir, sum eru strektir og kosta ikki so nógv. Seinast tað var tilboð keypti eg fleiri til boksina. Virkuliga gott at eiga inni.

Tilføj billedtekst


Karva 1 - 2 leykir og 3 - 4 hvítleyksfed. Um tú fært fatur á frískum kryddurtum, brúka so tað, tað er virkuliga lekkurt. Miklagarður plagar í vikuskiftinum at hava frískar kryddurtir. Annars ber sjálsagt væl til at brúka turkaðar. Til lambskjøt riggar timian, salvie ella rosmarin væl. Eg átti eitt sindur undir kavanum í havanum. Legg í botnin av steikisúgvini. Smyr lambskjøtið við olivenolju, gníggja við salti og legg lambasteikina omaná.

aftaná 2 tímar




Steik í 140 gradir hitaluft í 2 - 3 tímar, alt eftir um tað er ein bógvur ella kjógv og hvussu stór steikin er.

Er skinnið ikki so broyski, gev so steikini eina lítla løtu við bráum hita uttan lok, meðan tú ansar eftir at hon ikki brennist.

Lambskjøtið fær ein fanstastiskan smakk av av steikja so leingi við kryddurtum, leyki og hvitleyki.





Lambasteik við vetrargrønmeti



Vit høvdu reyðrótasalat og bakað reykál afturvið. Vit høvdu onga sós, men tað kann man jú saktans gera


Vælgagnist.

Reyðrótasalat

Her er framhald av tema vetrargrønmeti. Reyðrøtir eru fantastiskar, tær eru søtar og hava lekran konsistens. Og so eru tær bíligar og halda sær leingi í skápinum. Tað svansar nokkso illa at arbeiða við teimum, tí tær hava so nógv litevni í sær. Men tað eru ráð fyri tí, eingangshanskar er ein góð uppfinning og er perfekt um tú ikki vilt hava reyðar fingrar í fleiri dagar.

Eg eri púra vekk í kapers. Hesu søltu og eitt sindur súru berini eru genial til grønmetis salatir ella dressingar. Serliga til reyðrøtir og tomatir.


4 - 6 reyðrøtur
½ purra
2 súrepli
2 spsk kapers

Dressing:
2 spsk rapsolja
2 spsk hvítvínsedik el. súreplacideredik
1 tsk dijonsinnop
1 tsk honning
salt og pipar

Kóka reyðrøtir við flusi í 45 minuttir. Koyr salt í vatni. Blanda alt til dressingina saman. Legg tær í kalt vatn tá tær eru kókaðar og gníggja skalið av teimum, minst til hanskar. Karva tær í smáar bitar. sker purruna fyrst í helvt eftir longdini síðani aftur í helvt og karva síðani smátt. Rív súreplini groft. Ger hetta meðan reðrøturnar enn eru heitar, men allíkavæl ikki heitari enn at tú klárar at nema við tær.

Blanda alt saman í eina skál. Reyðrótasalat riggar væl afturvið bæði fiski og kjøti.

Vælgagnist

Bakað reyðkál

Eg eri ikki tann størsti fjepparin av salat. Jú um tað er vár og summar og rávørurnar eru heilt ferskar. Lekkrar vælluktandi tomatir, sprødar agurkir og salatleykur og heilt frískt salat er virkuliga gott. Men í december er tað seson fyri nøkrum heilt øðrum. Rótfruktir og kál - og purrir frískar og angandi -  í alskins fantastiskum útgávum. Eg eri enn ikki heilt vælbevandra í hvussu hesi skulu viðfarast, so fyri tíðina eksperimenteri eg í stóran stíl.


Eg havi brúkt kirsuberjasós, ta heilt vanligu, sum vit ofta eiga inni hesa tíðina. Tað ger tað eyka jólaligt, men um tú ikki eigur hana inni, so brúka okkurt reytt súltutoy í staðin. Eigur tú ikki sitrónsaft, so brúka súreplacideredik og bara 2 spsk

1/4 ella ½ reyðkál, tað kemur an uppá støddina
1 purra
2 spsk rapsolju
3 spsk kirsuberjasós
3 spsk sitrónsaft
salt og pipar

Sker reyðkáli tunt og purruna í tunnar flísar. Blanda alt saman í eitt eldfast fat. Dekka til við staniol og baka til 180 gradir hitaluft í 1 - 1½ tíma. Kanna um tað hevur tað gott aftaná ein tíma, so kannst tú meta um. Tað má gjarna verða eitt lítið sindur karameliserað.

Tað riggar væl afturvið nærum øllum útgávum av kjøti.

Vælgagnist

6. december 2011

Mjúk tomatsuppa

Hetta er góður kavamatur, barnavinarligt og sunt. Nokk av grønmeti, sum er har, men ikki sæðst. Um man vil hava tað at fylla meira, ella kanska skora nøkur bílig point hjá børnunum, riggar tað væl at koyra pasta í suppuna.

Hvítleyksbreyð, í øllum møguligum variantum, er ein stór succes heima hjá okkum. Tað keypta er ræðuliga ósunt, men smakkar eisini ræðuliga væl, so tað fáa vit bara av og á - og so áttu vit tað sjálvandi ikki í boksini. Eg skar nakrar flísir av grovbreyðið, rørdi olivenolju og pressaðan hvítleyk saman, sum eg smurdi á flísarnar. Breyðið varð stokt á pannuni. Tað luktar og smakkar av summar og Italia og hvør moli verður etin.

Leif Sørensen karvar  leyk og grønmeti í bókini hjá sær. Tað ljóðar nokkso gott, so eg fari at gevast at hakka og byrja at karva í staðin.

2 dósir av flustum tomatum
1 dós tomatkonsentrat - tann størra
2 leykir - karvaðir
2 fed hvítleyk - karva
3 gularøtir - groftrivnar
3 miðal epli - groftrivin
ein rest av karvaðum sellarí ella øðrum grønmeti, sum man nú eigur inni ella dámar væl
1 litur høsna ella grønmetisboullion
Frískar ella turkaðar kryddurtir: timian, merian, basilikum, eitt disp av hvørjum
1 tsk sukur
1 - 1½ dl. matgerðarróma frá MBM ( fantastiskt produkt)
salt og pipar.

Svitsa grønmeti í raps- ella olivenolju í eini grýtu. Koyr alt uttan róma í og smákóka í uml. 15 minuttir frá tað er komið uppá kók aftur. Blenda alt saman við rómanum og smakka til.

Vælgagnist




2. december 2011

Jarðberjasúltutoy

Mær dámar allarbest mat sum er heimagjørdur. Njótilsi av at eta nýbakað rugbreyð við heimagjørdum súltutoyðið afturvið einum góðum temunni er praktfult. Serliga hesa myrku tíðina. Heimagjørt súltutoy hevur einki uppá seg at gera. Tað verður gjørt av ordiligum rávørum og smakkar 10 ferðir betri enn tað keypta haldi eg. Um summarið eru rabarbur á skránni, og um veturin geri eg súltutoy úr frystum berjum. Man kann varierað óendaligt. Meginreglan er forholdið 1:1  - frukt:sukur. Men ber eru søt í sær sjálvum, og eg haldi at tað smakkar frískligari um tað ikki er so søtt. Tí koyri eg 100 gr. minni sukur, enn frukt til hesa uppskriftina. Pakkar við øðrum sløgum av berum eru vanliga 300 gr,. og tá brúki eg 200 - 250 gr. av sukri. Tað riggar ikki til øll sløg av frukt, til appelsinsúltutoy koyri eg líka nógv sukur sum frukt. Tað stuttliga er at gera smáar portiónir, tí so kann man variera og ikki altíð eta tað sama.

500 gr. fyrst jarðber (ein pakki)
400 gr. súltusukur (eg átti bara 300 gr. inni og koyrdi so 100 gr. av vanligum afturat og tað riggaði væl.)
1 vaniljustong
2 - 3 spsk av citrónsaft

Súltusukri ger at súltutoyðið verður stívt, um tú brúkar vanligt sukur verður tað nokkso flótandi. Men tað kemur jú an uppá hvussu man dámar tað. Klúgv vaniljustongina, skava kornini úr og koyr stong og korn í grýtuna saman við berum og sukri. Set at kóka við ikki ov bráðum hita, ansa eftir at sukri karameliserar. Lat tað smákóka í 15 minuttir og koyr citrónsaftina í og tak vaniljustongina uppúr. Mosa møguliga berini eitt sindur og - vupti - súltutoy'ið er liðugt. Goym í køliskápinum.

Vælgagnist